Để phá vỡ kiểu ý thức cũ hay đúng hơn là để phá vỡ kiểu ý thức mê muội này, phải chăng có điều gì đó tôi phải thực hiện hay dù sao nó cũng sẽ diễn ra? Nói khác đi, phải chăng sự thay đổi này nhất định sẽ xảy ra? Phải, nhưng trọng tâm lại khác biệt nhau. Xem như chẳng có ai gây tổn thương gì cho bạn vậy.
Thái độ “vô vi” đích thật hàm ý nội tâm không phản kháng và cảnh giác cao độ. Nghĩa là bạn hiểu được bản thân mình từ những thứ hoàn toàn chẳng liên quan gì đến con người thục của mình như địa vị xã hội, tài sản, dung mạo, thành công và thất bại, hệ thống tín niệm, và vân vân. Thoát ra khỏi tâm trí.
Niềm vui không có nguyên cớ, nó nảy sinh từ bên trong như là niềm vui của Bản thể hiện tiền. Xin nhắc lại sơ qua về cách thức vận hành của tự ngã hư ngụy và cách nó tạo ra bi kịch như thế nào. Chỉ đơn thuần chuyển dịch, làm việc, chạy đi – và thụ hưởng nó.
Sau này, đôi khi có người đến gặp tôi nói rằng: “Tôi muốn có được thứ đã xảy đến cho ông, liệu ông có thể tặng lại cho tôi, hay chỉ bảo cho tôi cách tìm thấy nó không?”. Đối với tự ngã, khoảnh khắc hiện tại thật khó lòng hiện hữu. Dù sao đi nữa, bạn cũng được tự do.
Tuy nhiên, mọi cuộc khủng hoảng không chỉ biểu thị mối nguy hiểm mà còn cho thấy cơ hội thay đổi tình thế. Nhiều ngộ nhận và tín niệm sai lầm về Thiên Chúa sẽ được sáng tỏ nếu bạn nhận biết rõ rằng không có quá khứ hay tương lai bên trong Thiên Chúa. còn tương lai là cái Bây giờ tưởng tượng, một phóng chiếu của tâm trí.
Bạn cũng biết rằng mọi hình tướng đều nhất định sẽ lại tan biến đi vào hư vô, và sau cùng không có sụ vật gì ngoài kia quá quan trọng như người ta vẫn tưởng. Cùng lúc đó, hãy là cái tri kiến ấy, tức là hãy nhận biết sự hiện trú tỉnh thức của bạn và cảm nhận sức mạnh của nó. Nó không pải là một công trình (work) như chúng ta đã biết từ nhiều thiên niên kỷ qua.
Lúc ấy bạn sẽ hoặc hoàn toàn không phản ứng hoặc có thể phản ứng, nhưng phản ứng này được thực hiện trong vòng tỉnh táo, được xem chừng và cho phép. Giống như các hình ảnh trong giấc mộng là các dấu hiệu của các trạng thái và tâm tình nội tại, thực tại của tập thể con người chúng ta đại để là biểu hiện của sự sợ hãi và của các lớp tiêu cực nặng nề đã tích lũy trong linh hồn của tập thể nhân loại. Mãi cho đến tuổi ba mươi, tôi luôn sống trong tâm trạng hầu như không ngừng lo âu, thỉnh thoảng gặp phải những thời kỳ u uất đến mức chỉ muốn tự sát cho rảnh nợ.
Hãy lắng nghe các âm thanh; đừng phán xét chúng. Bạn chẳng có lợi gì trong cả hai trường hợp đó. Trên thực tế, tình trạng sâu lắng này không hề có chỗ tận cùng.
Cho nên bạn cần phải triệt ngộ các xúc cảm của mình để có thể cảm nhận chúng, nhiên hậu mới có thể cảm nhận được những thứ vượt quá phạm vi của chúng. Khi khoảnh khắc này xảy ra thì Bản thể hiện tiền của bạn, vốn thường vùi sâu bên dưới tâm trí, hiển lộ ra; và chính nó làm cho sự giao tiếp, sự thông đạt chân thật khả dĩ hiện hành. Tuy nhiên, chỉ có một điểm tiếp cận duy nhất: đó là cái Bây giờ.
Sự tan hoại là cần thiết để cho sự tăng trưởng mới mẻ xảy ra. Nhưng ý nghĩa và tình cảm mà bạn có về chính cuộc đời mình lúc ấy trở thành cực kỳ tiêu cực và tự hủy hoại. Có thể nào một thứ gì đó giống như vậy từng hiện hữu thoáng chốc hơn không?