Trong đó, bác sĩ kể 11 nguyên nhân của gốc bệnh. Bất thần, một con gấu xám Bắc Mỹ, - mối kinh hoảng của rừng thẳm - bỗng xuất hiện dưới ánh đèn pha và bắt đầu nghiến ngấu những khúc thịt vụn do nhà bếp công viên vứt ra đó. Ông lấy ngón tay vạch mí mắt họ mà không hề tỉnh dậy.
Đây là một sự thật lạ lùng và bi đát: Hàng triệu người không bao giờ nghĩ tới việc tiêu phí một đồng bạc mà luôn luôn phí phạm năng lực của mình một cách vô tư, y như anh lính thuỷ, khi tàu cập bến được tháo cũi xổ lồng vậy. Vì tôi lớn con và cặp má phính Nên tôi có vẻ mập. Vậy mà Dreiser bênh vực một nguyên tắc căn bản của Giê Su là giúp đỡ kẻ khác.
Và tôi thấy phương pháp ấy công hiệu. Habien ở dưỡng đường Mayo. Tự tìm hiểu và sống theo ý ta.
Tự hỏi: ta đã lầm lẫn chỗ nào? Ta đã cải thiện được ở chỗ nào? Đã học thêm được bài gì? Anh Paul Kern cũng nằm lên giường, nhắm mắt, nghỉ ngơi, nhưng không ngủ. Đọc hết 25 cuốn sách ấy, không thấy cuốn nào đầy đủ, khả dĩ dùng để dạy học được, ông đành bỏ ra 7 năm để nghiên cứu hết các triết gia cổ, kim, đông, tây, đọc hàng trăm tiểu sử, từ tiểu sử của Khổng Tử tới đời tư của Churchill, rồi lại phỏng vấn hàng chục các danh nhân đương thời và hàng trăm đồng bào của ông trong hạng trung lưu.
Người La Mã hồi xưa cũng có một tiếng để diễn ý đó. Hai cái tang kế nhau, đau đớn thay! Ông mất ngủ, mất ăn, cũng không nghỉ ngơi được nữa. Hai mươi năm trước, tôi đóng cửa phòng luật của tôi để làm đại lý cho một công ty bán sách luật.
Điều kiện thứ nhất để ngủ ngon là phải thấy được yên ổn. Tôi sẽ viết lên giấy công việc sẽ làm trong mỗi giờ. Có một cách độc nhất ở đời để lợi dụng dĩ vãng là ta phân tích một cách điềm tĩnh những lỗi lầm đã trót phạm, làm bài học nhớ đời rồi quên hẳn những lỗi đó đi, đừng cho nó dày vò ta nữa.
Ông Galen Litchfield bây giờ làm giám đốc ở Viễn Đông cho Công ty Park and Freeman. 000 người, tôi vui thích vô cùng. Y chỉ biết hiện đương có tiền trong túi, tuy y cũng biết hơn ai rằng nếu hãng y cũng chi tiêu theo lối cẩu thả ấy, thế nào cũng vỡ nợ.
Khi viết chương này, tôi nhận được bức thư của một ngườiđàn bà mạt sát Đại tướng William Booth, người lập ta "đạo binh [31] tế độ lầm than". Sau một ngày vặn ốc và trải đá trên đường rầy, ông mệt tới nỗi ngủ gục trong bữa ăn. Chứng viêm tĩnh mạch bạo phát, chân bà tóp lại, đau đớn vô cùng, đến nỗi y sĩ phải quyết định cưa bỏ.
"Có gì mà xin lỗi, bác sĩ! Trong mười phút mới qua tôi đã tự kiếm được nguyên nhân bệnh của tôi. Thực tôi không còn thì giờ mà cũng không còn sức để lo lắng nữa". Mười phần chắc chìm hết năm.
Một ngày kia, trừ một số sách viết cho các nhà chuyên môn, có lẽ hết thảy các sách phải viết bằng lối văn tựa như phóng sự, mới mong có người đọc, dầu sách học cho người lớn hay trẻ em. Quá khứ đã chết, đừng cho nó sống lại nữa. Ta không gặp cảnh gì bi đát cả.