Người nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Họ học đứng chót, họ làm mích lòng thầy, họ phạm lỗi gì đó họ sầu muộn thắm thía.
Đó là tại bản năng ái tình đến lúc chồm dậy trong họ. Nhiều cái éo le thắc mắc mà tuổi trẻ của họ cho là không thể trình bày với ai, họ lồng khuôn trong văn thơ. Có nhiều tâm hồn thú thật với tôi nỗ lực học tập lắm nhưng trí vẫn nghe lâng lâng, hồn cứ trôi lạc vào những mơ mộng, nhất là mộng ái ân.
Ở trong nôi họ quơ tay, chòi chân , ngó dáo dác, lăn trở. Có nhiều người rất hèn hạ bất kể nhân cách của mình miễn sao được ân huệ thôi. Họ lấy làm cao cả theo kiểu nào đó vì biết mình là trai.
Vào tuổi dậy thì, bạn gái cách chung tính phức tạp ăn nói cư xử gói ghém, đón rào. Có lắm bạn trai mất đi nét mặt non nớt, êm diệu của thời măng sữa. Hầu hết bạn trai lúc thiếu nhi là vậy.
Lời nói, lối xã giao của họ nói lên tâm hồn thành thực tự nhiên của họ. Song dù sao thái độ quân tử của họ cũng đáng quý mến. Tôi vui mừng khi lòng bạn dệt nhiều bích mộng.
Nghe thấy một vài cảnh tượng éo le, rắc rối, họ không tiếc lời đã kích tình yêu. Bởi có bảntính đó nên họ thích hoạt động. Ngoài những khi bị trói buộc bằng phận sự, bằng những ham mê trong lãnh vực tình cảm, bạn trai nghĩ ngay đến thể dục mà nhất là thể thao.
Còn ở thời ta, con lợn của Epicure bị các tà thuyết, các gương mù, các chất kích thích thần kinh không những phá chuồng lễ giáo, luân thường cho ra, mà còn quất cho nó nhảy cồng lên. Tôi biết những điều trên không phải bạn trai nào cũng vậy, nhưng tôi chỉ muốn nói những nét chung vì có nhiều bạn trai giống con gái nhà lành. Trong cuốn Toi quy deviens homme, Jean Le Presbytre cho in một hình thanh niên đang bắn tên.
Mà tinh thần thì hoạt động cách chung có trật tự, nhắm vào những ý tưởng, ý định nào đó cách rõ rệt, dứt khoát. Tôi biết có những bạn trai ra vẻ lanh lợi, nói tía lia, làm bộ lăng xăng, lộn xộn. Mẹ giận cha bỏ cơm trưa gói đồ ra đi không biết chừng nào trở lại.
Từ 12 đến 18 xương mũi biến đổi chóng và rắn chắc hơn. Yêu bạn mình bằng tấm lòng vị tha, thành thực, lo xây hạnh phúc hiện thế và toàn phúc vĩnh cửu cho bạn. Có kẻ tưởng mình mang một chứng bệnh gì quái gở do những tư tưởng ô uế xác thịt.
Nó căn cứ vào những điều kiện vật thể nên nó bắt bạn trai đòi luôn sự hiện diện của bạn mình. Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên Désirée. Khi thành tâm chờ đợi như vậy, họ không kiên quyết theo ý riêng mình mà phú mặc may rủi, tùy chỗ cha mẹ đặt cho họ ngồi.